ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΚΥΤΤΑΡΩΝ
Η προπόνηση σε συνθήκες υποξίας (σε υψόμετρο) είναι κάτι που έχουν ενσωματώσει πολλοί αθλητές στην προετοιμασία τους πριν από μεγάλους αθλητικούς στόχους βοηθώντας πολλούς στην επιτυχία τους προς την κατάκτηση ενός Ολυμπιακού μεταλλίου ή στην κατάκτηση θέσεων στο βάθρο σε παγκόσμια πρωταθλήματα κλπ. Το διαιτολογικό γραφείο του Δρ. Παναγιώτη Μπασουράκου έχει στον επιστημονικό εξοπλισμό του ένα μηχάνημα προπόνησης κυττάρων τελευταίας τεχνολογίας. Πολλές φορές ως αθλητής και ως προπονητής της Dimopoulos Coaching βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να δοκιμάζω την κάθε καινούργια τεχνολογία μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον και πάντα με την εποπτεία των ειδικών Αρετής Γεωργοπούλου και Παναγιώτη Μπασουράκου.
Πάντα η συνεργασία αθλητή και επιστήμονα είναι ο καλύτερος συνδυασμός και φέρνει τα καλύτερα αποτελέσματα. Το επιστημονικό κομμάτι μας το αναλύει η Αρετή παρακάτω, αλλά η προσωπική μου εμπειρία είναι η εξής.
Πρώτον θα ήθελα να πω πως ο αθλητής πλέον δεν χρειάζεται να ξοδεύει χρόνο για μετακίνηση για να προπονείται σε υψόμετρο αφού όλες οι συνεδρίες γίνονται σε ένα πολύ ευχάριστο περιβάλλον.
Δεύτερον η τεχνολογία αυτή καταργεί και την χρήση σκηνών υποξίας όπου ο αθλητής ήταν υποχρεωμένος να κοιμηθεί μέσα σε αυτά. Τώρα με έναν πάρα πολύ εύκολο τρόπο και ακολουθώντας ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο ο αθλητής βρίσκεται ξαπλωμένος και παραμένει ήρεμος με τη μάσκα στο πρόσωπο με κάποιον να ελέγχει και να παρακολουθεί στενά όλη την πορεία των συνεδρίων σε τι υψόμετρο βρίσκεται, τους παλμούς και το οξυγόνο του. Το πρωτόκολλο που εφαρμόσαμε ήταν 3 συνεδρίες την εβδομάδα, ξεκινώντας τις 2 πρώτες από μισή ώρα και τις υπόλοιπες από 45 λεπτά.
Ποια είναι η διαδικασία?
Φοράς τη μάσκα όπως σε ένα εργομετρικό στις πρώτες συνεδρίες για κάποια ίσως δευτερόλεπτα μπορεί να αισθανθείς πως υπάρχει μια έλλειψη οξυγόνου, η οποία σου προκαλεί μια μικρή δυσφορία και ψάχνεις για αναπνοή, το οποίο μετά από ορισμένες συνεδρίες ομαλοποιείται και σπανίζουν τέτοιες στιγμές. Γενικά η αίσθηση που σου αφήνει είναι ευφορία μετά από τις συνεδρίες.
Παρατηρήσεις στην προπόνηση
Κάθε Δευτέρα μετά από το long της Κυριακής, όπου κατά τη διάρκεια της προπόνησης έχουμε αρκετή μυϊκή και κυτταρική καταστροφή, παρατηρούσαμε πως τα νούμερα μου ήταν ελαφρώς πεσμένα, διότι γινόταν η κυτταρική αναδόμηση, είχα την αίσθηση όμως πως βοηθούσε στην αποθεραπεία μου και μπορούσα να ακολουθήσω το πρόγραμμα μου χωρίς ιδιαίτερη καταπόνηση και με περισσότερη ενέργεια. Η προπόνηση της Τετάρτης στο διάστημα αυτό ήταν η κατ’ εξοχήν δύσκολη διαλειμματική προπόνηση της εβδομάδας κι αφού έκανα πρωινή συνεδρία, αμέσως μετά κι από τη 2-3 συνεδρία, προπονητικά είχα μια πολλή όμορφη αίσθηση και οι χρόνοι έβγαιναν άνετα με τον βαθμό προσπάθειας να είναι πολύ πιο εύκολος κάνοντας ακόμη και κάποια προσωπικά ρεκόρ συγκρίνοντας τον με αντίστοιχες προπονήσεις. Εβδομάδα με εβδομάδα υπήρχε μια βελτίωση στις επιδόσεις μου αλλά το πιο σημαντικό για μένα ήταν η καλή αίσθηση.
Ίσως για έναν μη αθλητή τα αποτελέσματα να μην φαίνονται τόσο έντονα επειδή η δραστηριότητες τους δεν είναι τόσο έντονες, αλλά οι αθλητές θα το βλέπουν μέσα από τις προπονήσεις τους.
Τι είναι όμως ακριβώς η προπόνηση κυττάρων?? (Αναλύει η Αρετή Γεωργοπούλου)
Η προπόνηση κυττάρων cardioscan είναι το πλέον προηγμένο αναπτυξιακό στάδιο της λεγόμενης διαλειμματικής προπόνησης σε υψόμετρο που αναπτύχθηκε στη δεκαετία του ’80 από ερευνητές από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ, για την ασφαλή προσαρμογή του μεταβολισμού σε μεγάλο υψόμετρο. Λόγω της θετικής διέγερσης και της ρύθμισης ορισμένων λειτουργιών του σώματος, αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια για την προπόνηση κορυφαίων αθλητών και όλο και περισσότερο για τη θεραπεία εκφυλιστικών ασθενειών.
Η διαλειμματική υποξία είναι μια προπόνηση για τα κύτταρα, ένα πρόγραμμα για την ενεργοποίηση του μεταβολισμού. Τα μιτοχόνδρια – οι μονάδες παραγωγής ενέργειας εντός των κυττάρων – καταστρέφονται αισθητά, χάνουν την αποτελεσματικότητά τους και αρχίζουν να παράγουν όλο και περισσότερο ελεύθερες ρίζες οξυγόνου. Αυτές επιταχύνουν τη διαδικασία γήρανσης στα κύτταρα. Πολλές από αυτές τις αποκαλούμενες «ελεύθερες ρίζες» θεωρούνται επίσης από την επιστήμη ως το έναυσμα για πολλές ασθένειες. Στόχος των συνεδριών είναι περισσότερη ενέργεια με λιγότερο οξυγόνο. Η στοχευμένη χρήση του αέρα μεγάλου υψομέτρου πυροδοτεί μια βραχυπρόθεσμη έλλειψη οξυγόνου στα κύτταρα (υποξία), η οποία με τη σειρά της διεγείρει εξαιρετικά την ίδια την προσαρμογή του σώματος και τις διαδικασίες αυτοθεραπείας. Έτσι, μεταξύ άλλων, τα πολύ παραγωγικά (νεανικά) μιτοχόνδρια στα κύτταρα αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται. Αυτό οδηγεί σε βελτιωμένη παροχή ενέργειας και στην επιβράδυνση της διαδικασίας γήρανσης. Τα «κουρασμένα» μιτοχόνδρια δεν επιβιώνουν από αυτό το ερέθισμα και αυτό δημιουργεί χώρο για ανανέωση μιτοχονδρίων.
Τα αποτελέσματα της διαλειμματικής προπόνησης του κυρίου Δημόπουλου ήταν ότι:
1) Στην τελευταία συνεδρία ο μέσος όρος της ελάχιστης καρδιακής συχνότητας είχε μειωθεί.
2) Στην τελευταία συνεδρία μέσος όρος του κορεσμού του οξυγόνου είχε μειωθεί.
3) Το ποσοστό, που ο κορεσμός του οξυγόνου ήταν εντός του στόχου είχε αυξηθεί.
4) Καλύτερος αερισμός (αναπνοή) στο τέλος των συνεδριών.
Συμπεράσματα για την πορεία των συνεδριών του κυρίου Δημόπουλου:
1) Η συνεδρία υποξίας είχε θετικά αποτελέσματα στην προπόνηση όταν γινόταν πριν από έντονη προπόνηση.
2) Η συνεδρία δεν ήταν εντός του στόχου όταν γινόταν 12 ώρες μετά από έντονη προπόνηση λόγω οξειδωτικού στρες.
3) Η συνεδρία υποξίας προτείνεται να γίνεται 24 ώρες μετά από μια έντονη προπόνηση.
4) Προτείνεται να γίνονται 2 συνεδρίες την εβδομάδα κατά την διάρκεια της προετοιμασίας.
Οι επιστημονικά αποδεδειγμένες επιδράσεις της μεθόδου περιλαμβάνουν:
- Αύξηση της σωματικής και πνευματικής απόδοσης και της ευεξίας
- Ενεργοποίηση του ενεργειακού μεταβολισμού, διέγερση του Q10 στο σώμα
- Υποστήριξη για απώλεια βάρους μέσω ενεργοποίησης του μεταβολισμού των λιπών
- Βελτίωση της αντοχής στο στρες μέσω ενεργοποίησης του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος
- Αύξηση της ελαστικότητας των αγγείων και ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
- Βελτίωση της συνολικής κυκλοφορίας και παροχή κυττάρων με οξυγόνο
- Ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος και αυτο-θεραπευτικές δυνάμεις
- Υποστήριξη αναγέννησης και αποτοξίνωσης
- Διεγείρει τη σεροτονίνη, τη ντοπαμίνη (ορμόνη “καλής διάθεσης”)
ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ ΔΡΟΜΩΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ
ΑΠΟΦΟΙΤΟΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΠΡΟΠΟΝΗΤΩΝ, NORTH AMERICAN ACADEMY OF SPORTS AND FITNESS PROFESSIONALS (NAASFP)
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΣΤΗΝ «ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ», INTERNATIONAL SOCIETY OF SPORTS NUTRITION (ISSN)
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ SPARTAN SGX COACH
Βιβλιογραφία
Powell, Frank L., and Nathalie Garcia (2000). Physiological effects of intermittent hypoxia. High Altitude. Med Biol 1:125–136.
Serebrovskaya, Tatiana V. (2002). Intermittent hypoxia research in the former Soviet Union and the Commonwealth of Independent States: History and review of the concept and selected applications. High Alt Med Biol 3:205–221.
Martin Burtscher & Hannes Gatterer & Christoph Szubski & Emanuela Pierantozzi &NMartin Faulhaber (2010). Effects of interval hypoxia on exercise tolerance: special focus on patients with CAD or COPD. Sleep Breath 14:209–220, DOI: 10.1007/s11325-009-0289-8
Susanne Wiesner, Sven Haufe, Stefan Engeli, Harry Mutschler, Ute Haas, Friedrich C. Luft1and Jens Jordan (2009). Influences of Normobaric Hypoxia Training on Physical Fitness and Metabolic Risk Markers in Overweight to Obese Subjects. Obesity 18, 116–120, DOI: 10.1038/oby.2009.193
Aritz Urdampilleta & Pedro González-Muniesa & María P. Portillo & J. Alfredo Martínez (2012). Usefulness of combining intermittent hypoxia and physical exercise in the treatment of obesity, J Physiol Biochem 68:289–304, DOI: 10.1007/s13105-011-0115-1
Ο.S. Glazachev (2013). Optimization of Clinical Application of Interval Hypoxic Training. Biomedical Engineering, Vol. 47, No. 3, September, 2013, pp. 134_137. Translated from Meditsinskaya Tekhnika, Vol. 47, No. 3, May_Jun., 2013, pp. 21-24.
Navarrete-Opazo A, Mitchell GS. (2014). Therapeutic potential of intermittent hypoxia: a matter of dose. Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol 307: R1181–R1197, DOI: 10.1152/ajpregu.00208.2014
Martin Faulhaber, Hannes Gatterer, Thomas Haider, Tobias Linser, Nikolaus Netzer, Martin Burtscher (2015). Heart rate and blood pressure responses during hypoxic cycles of a 3-week intermittent hypoxia breathing program in patients at risk for or with mild COPD. International Journal of COPD:10 339–345, DOI: 10.2147/COPD.S75749
Hannes Gatterer, Sven Haacke, Martin Burtscher, Martin Faulhaber, Andreas Melmer, Christoph Ebenbichler, Kingman P. Strohl, Josef Högel, Nikolaus C. Netzer (2015). Normobaric Intermittent Hypoxia over 8 Months Does Not Reduce Body Weight and Metabolic Risk Factors – a Randomized, Single Blind, Placebo-Controlled Study in Normobaric Hypoxia and Normobaric Sham Hypoxia. Obes Facts, 8:200–209, DOI: 10.1159/000431157
